Wystawa Nauka-Kultura-Polityka w okresie odzyskiwania niepodległości przez Polskę
Wystawa w Muzeum Politechniki Warszawskiej jest próbą uchwycenia atmosfery epoki odzyskiwania niepodległości przez Polskę i tłem do bardziej szczegółowego przedstawienia tego tematu z okazji 100-lecia Odnowienia Tradycji Politechniki Warszawskiej. Na wystawie prezentowane są m.in. dokumenty, fotografie, mapy, czasopisma, medale, dyplomy, publikacje, listy gratulacyjne. Eksponaty pochodzą ze zbiorów prof. Mirosława Nadera, dr. Zbigniewa Dunin-Wilczyńskiego, Biblioteki Głównej PW, Muzeum Politechniki Warszawskiej.
Pamiętne dnie!...Niby owa wiosna mickiewiczowska, w nadzieje brzemienna, zbliżała się ku nam jesień, niosąc w zanadrzu zagadkowe, jak w mgle jesiennej niewyraźnie zarysowane, ale, bądź co bądź, nowe życie(…) Przez długie lata będą dziejopisowie kreślić historię tych chwil i dni”. Sierpień 1915 r.
I Wojna Światowa dała Polakom realną szansę na wolność, ożywiła nadzieję na zjednoczenie kraju i odbudowę państwa. Zniszczenia wojenne nie oszczędziły przemysłu, komunikacji, rolnictwa i innych dziedzin gospodarki. Niemcy, którzy w trakcie działań wojennych w 1915 r. zajęli Warszawę, zezwolili na ponowne otwarcie dwóch najważniejszych uczelni warszawskich: Politechniki i Uniwersytetu. Przed polską nauką otwierały się nowe perspektywy. Wkraczająca w niepodległość Polska miała 5 uniwersytetów /Warszawa, Kraków, Poznań, Lwów, Wilno/, 2 Politechniki /Warszawska i Lwowska/ oraz Akademię Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie, Akademię Górniczą w Krakowie, Instytut Agronomiczny i kilka uczelni prywatnych.
Rok 1915, pomimo toczącej się wojny, cechował się na ziemiach polskich dużą aktywnością na płaszczyźnie kultury. Przykładem może być kinematografia. U schyłku wojny stało się jasne, że kino może być nowym impulsem dla kultury, poetów, pisarzy, malarzy. Wyświetlono nowe filmy /Karpaccy górale, Szpieg, Wyklęta córka, Zaczarowane koło, Żona/. Stefan Żeromski wygłosił odczyt „Literatura a życie polskie” zaś Włodzimierz Perzyński napisał książkę pt. ”Idylle wojenne i pokojowe troski”.
Stan trwającej wojny rodził liczne utrudnienia codziennego funkcjonowania ludności. Rekwizycje i głód stały się rzeczywistością. Rok 1915 obfitował w protesty społeczne, strajki: piekarzy warszawskich, tramwajarzy, stróżów miejskich, artystów, pracowników miejskich filtrów, wodociągów, służb szpitalnych etc.
W końcowej fazie I Wojny Światowej oraz po jej zakończeniu ukształtowały się ośrodki władzy polskiej o zasięgu lokalnym i aspiracjach ogólnonarodowych. W Warszawie funkcjonowała Rada Regencyjna, w Krakowie ukonstytuowała się Polska Komisja Likwidacyjna, w Poznaniu wyłoniona została Naczelna Rada Ludowa, a 7 listopada 1918 r. w Lublinie powstał Tymczasowy Rząd Republiki Polskiej.
Fotorelacja: www.biuletyn.pw.edu.pl
